İnşaat sektörünün son dönemlerdeki en popüler konularının başında şüphesiz kentsel dönüşüm geliyor. Ancak gelinen son noktaya bakacak olursak malesef halen arzu edilen noktada değiliz. Peki neden? İşte yanıtı;
Kentsel dönüşüm konusunu her aşamasıyla takip eden, gerek firma gerekse de vatandaş neznindeki beklentileri fazlasıyla bilen biri olarak bu konuda söyleyeceklerim gelinen son durumun en anlaşılır özeti olacak diyebilirim. Öncelikle kentsel dönüşümün çıkış amacını hatırlatmakta fayda var!
2012 yılında çıkan yasanın ana amacı; "Afet riski altındaki riskli alanların dönüştürülmesi" idi. Hatırlarsanız yıllardan bu yana artan riskli yapı stoğunun açtığı derin yarayı 17 Ağustos 1999 depreminde fazlasıyla hissetmiştik. Aynı acıların tekrar yaşanmaması ve kaliteli yapı stoğunun artması için çıkan yasa ile birlikte inşaat sektörü içinde yeni bir dönem başlamış oldu. Fakat geçen sürede gördüğümüz o ki bu konu vatandaşa doğru bir şekilde anlatılmadı. Rantı yüksek yerlerin tercih edilmesi ve gereksiz yere artan konut fiyatları da kentsel dönüşüm algısının yanlış oluşmasına neden oldu...
Özetle; bu algı değişmedikçe kentsel dönüşümde hedeflenen noktaya gelmemiz oldukça zor gözüküyor.
Gelelim hak sahipleri açısından kentsel dönüşümdeki 5 kritik noktanın ne olduğuna!
1- Firma seçiminize dikkat edin! İyi teklif değil, iyi firma kazandırır...
Hak sahiplerinin dikkat etmesi gereken konuların başında inşaat firmasının güvenilir bir firma olması geliyor. Bunu ilk olarak belirtmemde büyük önem var! Son dönemlerde yaşanan mağduriyetlerin ve problemlerin ana nedenlerinin inşaat firmasından kaynaklandığı gerçeği de bunun en somut örneğidir...
2- Binanızın veya sitenizin emsal, imar durumu ve kat planlarını ilgili belediyenizden sorgulatın!
Binanız ya da siteniz için sizinle görüşmek isteyen inşaat firmaları gibi sizde dersinize iyi çalışın. Mevcut emsalinizi, kat planlarınızı ve imar durumunuzu bağlı olduğunuz ilçe belediyesinden alabilirsiniz. Almış olduğunuz bilgiler ile net durumunuzu tespit edip buna göre bir yol haritası belirleyebilirsiniz. Çünkü bu konuda ciddi sorunlar yaşayabilirsiniz. Örneğin, evinizde kullandığınız metrekare ile belediyedeki kat planlarınız arasında metrekare farklı olabilir. Son dönemlerde sıkça yaşanan sorunların başında da bu gelmektedir.
3- Alınan teklifleri iyi değerlendirin, araştırın ve uzmanlardan destek alın!
Kentsel dönüşüm konusunda aldığınız teklifleri süzgeçten geçirmek gerekir. Genel itibariyle alınan tekliflerin birçoğu birbirine benzer biçimde hazırlanır. Burada önemli olan teklifin içeriği ve hangi konuları içerdiğidir. Arabanıza lastik alır gibi teklif alarak konutunuzu yıktırmak sizce ne kadar doğru bir düşünün derim?
4- Güçlü bir sözleşme yapın! Geri dönüşü olmayan risklere girmeyin
Hukuksal bir zeminde hazırlanmamış ve birkaç avukatın onayından geçmemiş sözleşmeler ile yola çıkmayın. Tamamen iyi niyetlerle hazırlanmış ancak bir anlaşmazlık durumda gündeme gelen sözleşmelerin önemini unutmayın. Herşey yolunda giderken sözleşmeye ihtiyaç gözükmese de aksi bir durumda başvurulacak ilk adres yapılan sözleşme olacaktır. Taraflar arasında yapılmış ve bir hukukçu desteğiyle hazırlanmamış sözleşmelerin bir çoğunun hukuken bir bağlayıcı olmayabilir.
5- Teminatlar hususunda seçici olun, kaçan huzurun teminatı olmaz! Sadece parayı konuşmayın...
"Parayı veren düdüğü çalar" anlayışının geçerli olmadığı ana konuların başında kentsel dönüşüm gelir. Çünkü kentsel dönüşüm başlı başına bir olgudur ve parayla açıklanabilir bir kavram değildir. İnşaat sektörünü yakından tanıyanlar ne demek istediğimi gayet iyi anlamışlardır. Bankalar tarafından sağlanan teminatların da iyi araştırılması ve hak sahiplerini koruyucu nitelikle olması gerekmektedir. Yukarıda saydığım 4 maddenin olmadığı ancak banka tarafından sağlanan teminatın olduğu bir anlaşma herşeye açıktır ve büyük risk içermektedir.
Utku Çalışkan / EmlakSayfasi.com.tr
Bilgi ve sorularınız için;
utku@emlaksayfasi.com.tr