Asrın felaketiyle sarsılan Türkiye, yaralarını hızla sarmaya çalışıyor. Hükümet dört bir koldan depremzede vatandaşların geçici barınma olanakları için seferberlik başlatırken, bir yandan da kalıcı konutlar için düğmeye bastı. 650 binden fazla konut yapmak için kolları sıvayan Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, afetten etkilenen bölgelerde İzmir örneğinde olduğu gibi 1 yıl içinde tüm konut ve iş yerlerinin hayata geçirilip teslim edilmesine odaklandı. 30 Ekim 2020'de İzmir'de meydana gelen depremin ardından bakanlığın bölgede başlattığı yeni konut ve iş yerlerinin inşasında 1 yıl süre içinde yapım ve teslim işlemleri tamamlandı. İzmir'de afetzede vatandaşlara toplam 5 bin 061 konut inşa edildi. İlk konutların teslimi geçen yıl gerçekleşirken, bugüne kadar 1.400'ü yerinde olmak üzere 4 bin 602 konutun yapımı tamamlanarak teslim edildi. 459 konutun yapımında ise sona gelindi ve mayıs ayına kadar tamamının teslim edileceği duyuruldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum önceki gün Malatya'da yaptığı konuşmada, 650 binden fazla binayı yapıp teslim edeceklerini ifade ederken, yeni konutların ihaleleri yapılıp temellerinin atılmaya başladığını vurguladı. Kurum, "Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle önümüzdeki hafta sözleşmesini imzaladığımız 32 bin konuttan, 20 bin konutun temelini 11 ilimizde eş zamanlı olarak atacağız" dedi.
45 BİN AFET KONUTU TESLİM EDİLDİ
Deprem, sel, yangın gibi büyük afetlerin zarar verdiği bölgelerde afetzedeler için öncelikle doğru yerde yeni bir yapılanma hayata geçiriliyor. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, bu kapsamdaki hedeflerinin 1 yıllık süre içinde zarar gören konutların yapımı olduğuna dikkat çekmiş, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından da bu hedefe dikkat çekmişti. Bakanlık eliyle afet bölgelerinde yapılan 45 bin konut, iş yeri, köy evi ve ahırlar sosyal donatılarıyla vatandaşlara teslim edildi. Yapımı devam eden diğer afet konutlarının ise 2023'te teslim edilmesi planlanıyor.
BÜYÜK İZMİR DÖNÜŞÜMÜ
Yaşanan acı depremin ardından şehri yeniden ayağa kaldırmak için İzmir tarihinin en büyük kentsel dönüşüm süreci yürütülüyor. Şehirde riskli yapı olarak tespit edilen 57 bin 109 konut ve iş yerinin dönüşümü gerçekleştirildi. Bu kapsamda İzmir'de kira yardımından kamulaştırmaya ve yapıma kadar 1.8 milyar liralık destekte bulunuldu. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesi olan "İlk Evim, İlk İş Yerim" projesi kapsamında da İzmir'de toplam 12 bin 400 konut inşa edilecek. Bu kapsamda 25 bin konutluk arsa da İzmirlilerin hizmetine sunuldu. "İlk İş Yerim" kapsamında ise İzmir Kemalpaşa'da 40, Aliağa'da 500 ve Torbalı'da 70 olmak üzere toplam 610 dükkân sunuluyor. Millet Bahçeleri projesi dahilinde ise İzmir'de toplam büyüklüğü 563 bin metrekare olan 4 millet bahçesi projesi bulunuyor. Bergama Millet Bahçesi'nin yapımına devam ediliyor. Seferihisar, Kiraz ve Konak millet bahçelerinin projelendirme çalışmalarına devam ediliyor. Bayraklı'da 360 bin metrekare büyüklüğündeki millet bahçesinin de projesi hazırlandığı duyuruldu.
REZERV ALANA İNŞA EDİLDİ
İzmir'de deprem ardından Bayraklı merkezde proje alanlarında yer alan 1.404 konut ve 289 işyerinin tamamı hak sahiplerine teslim edildi. Rezerv alanda ihale edilen 3 bin 657 konut ve 68 işyerinden 841'i konut 8 iş yeri hak sahiplerine teslim edilirken, 2.357 konut ve 35 iş yerinin abonelik ve iskân işlemlerinin devam ettiği açıklandı. 459 konut ve 25 iş yerinin ise inşaat faaliyetleri devam ediyor. Sosyal donatı kapsamında anaokulu, ilköğretim okulu, ortaöğretim okulu, sağlık tesisi ve 2 caminin inşaatları sürüyor. Ayrıca rezerv alanda genel altyapı işi kapsamında 19 bin 573 metre yol, 14 bin 774 metre yağmur suyu hattı, 16 bin 086 metre atık su hattı, 24 bin 997 metre içme suyu hattı, 5 adet su deposu, 3 adet terfi merkezi inşaatının tamamlandığı açıklandı.
AFET BÖLGELERİNDE NELER YAPILDI?
Türkiye çapında yapılan çalışmalarla 2020 ve 2022 arasında yaşanan afetlerin etkilerini gidermek amacıyla Antalya, Muğla, İzmir, Kastamonu, Sinop, Bartın, Rize, Artvin, Giresun, Elazığ ve Malatya'da ihtiyaç duyulan konut, ticari yapı ve diğer yapıların inşa edilerek vatandaşlara teslimleri gerçekleştirildi. Elazığ Sivrice'de 24 Ocak 2020'de meydana gelen depremin üzerinden geçen yaklaşık 3 yıllık süreçte, Elazığ ve Malatya'da toplam 33.821 adet konutun inşası tamamlandı. İzmir'deki 5 bin 061 konut ve ticari bağımsız birimin inşaatından 4.602 adet konutun yapımı tamamlandı. 23 Kasım 2022'de meydana gelen Düzce Depremi sonrası 213 adet birimin üretilmesi çalışmaları devam ediyor. Sel felaketi yaşayan Giresun'da 730 konut inşası tamamlandı. Kastamonu, Sinop ve Bartın'da 1.265, Rize'de ise 400 konutun inşaat çalışmaları etaplar dâhilinde tamamlanıyor. Kastamonu Bozkurt'ta üretilen konutlar teslim sürecine başlanıldı. Antalya ve Muğla yangınları sonrasında toplam 1.450 konut ve 730 ahır inşa edildi.
500 BİN KONUT YAPILACAK
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nca, asrın felaketi olarak değerlendirilen depremler nedeniyle yaklaşık 14 milyon insanın etkilendiği bölgelerde yaralar sarılmaya devam ediyor. Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yapılan hasar tespitler sonucunda köy evleriyle birlikte yaklaşık 500 bini aşkın konutun yapımı ile birlikte son bir yıl içerisinde Türkiye'ye 2 milyon yeni, sağlam ve güvenli konut kazandırılarak yapı stoku güçlendirilecek.
Seda Tabak / Sabah
