Asrın deprem felaketinin ardından hükümet sağlıksız yapı stokunu yenilemek için kentsel dönüşümde gaza bastı. Deprem riski altındaki Türkiye'de riskli 6.5 milyon konut bulunurken, her yıl 1 milyon konutun dönüştürülmesi hedefleniyor. Türkiye genelinde çalışmalar aralıksız devam ediyor. 81 ilde sahada 250 bin konutun kentsel dönüşümü devam ederken, İstanbul'da ise 39 ilçede 188 farklı alanda kentsel dönüşüm çalışmaları sürüyor. 2012 yılında "Türkiye'nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm" hamlesiyle İstanbul'un 39 ilçesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, vatandaş ve özel sektör eliyle toplam 695 bin bağımsız birimin kentsel dönüşüm süreci tamamlandı. Bakanlık tarafından sahada devam eden çalışmalar kapsamında 98 bin bağımsız birimin dönüşüm süreci devam ediyor. İşte ilçe ilçe dönüşüm çalışmaları...
- FİKİRTEPE: Fikirtepe'de kentsel dönüşüm kapsamında 60 bin vatandaşı ilgilendiren Yeni Fikirtepe'de toplam 12 bin 418 konut inşa edilecek.
Yeni Fikirtepe Konutları 1'de 1.648 konut teslim edildi. 10 bin 770 bölümün yapımı devam ediyor.
- TOZKOPARAN: Tozkoparan'da semt kültürünün yaşatıldığı, yatay mimari anlayışıyla hazırlanan dönüşüm projesiyle beklenen yerinde ve yeşil dönüşüm hayalinin ilk adımı atıldı. Güngören ilçesinde Tozkoparan ve Genç Osman (Şişecam) mahallelerinde inşaatı devam eden 1.387 bağımsız birim var. 239 birimin (Tozkoparan 4. Etap) inşaatına başlanacak. Tozkoparan 1. etapdaki 144 birimin teslimi yapıldı. Tozkoparan ve Şişecam'da toplam 588 birim için kura çekilişleri tamamlandı.
- ZEYTİNBURNU: Zeytinburnu ilçesinde, Telsiz ve Beştelsiz Mahallelerinde toplam 587 bağımsız birimin yapı ve Merkezefendi Mahallesi (Arnavut) 526 bağımsız birim için uzlaşma görüşmeleri devam ediyor. Beştelsiz rezerv yapı alanında 260 bağımsız birimin yapımı tamamlandı.
- BAĞCILAR: Semtin yoğunluğu azaltılarak sağlam, güvenli, afetlere karşı dirençli evler vatandaşlara teslim edildi. Bağcılar Demirkapı Mahallesi Albayrak sitesinde 847 bağımsız birimin teslimleri devam ediyor. Asburçaklar sitesinde üretilecek 369 bağımsız birim için uzlaşma görüşmelerine başlandı. Yenimahalle Ece Sitesinde 380 bağımsız birimin ve Fatih Mahallesi Demircan sitesinde ise 672 bağımsız birimin proje ihale süreci devam ediyor.
- ESENLER: İlçede 60 bin konutluk Türkiye'nin en büyük kentsel dönüşüm projesinin ilk etabı tamamlandı. 1. Etaptaki 2.030 bağımsız birimin teslimi yapıldı. 2. Etaptaki 1.461 bağımsız birimin inşa çalışmaları ve kura işlemleri tamamlanmış olup hak sahiplerine teslim süreci başladı.
- ÜSKÜDAR: Üsküdar'da afete karşı dirençsiz, şehrin siluetine uymayan gecekondu ve binalar yıkıldı. Yerine zemin artı 3-4 katı geçmeyen, depreme dayanıklı, modern binalar tasarlandı. Üsküdar'da kentsel dönüşümün tamamlandığı noktalarda hayat yeniden başladı.
Çamlıca Camii ve çevresinde; Kirazlıtepe, Ferah, Küplüce ve Mehmet Akif mahallelerini içine alan 7 bin 84 konutluk kentsel dönüşüm çalışmalarımız devam ediyor. 551 bağımsız bölüm tamamlandı. 2 bin 620 bağımsız birimin ihalesi yapıldı, yapımı devam ediyor. 3 bin 913 birimin uzlaşma ve projelendirme süreci devam ediyor. Üsküdar'ın çeşitli mahallelerinde de 750 bağımsız birimin ihalesi tamamlanarak yapım süreçlerine başlandı.
- KÂĞITHANE: 2019 yılında Yahya Kemal Mahallesindeki 2 binanın istinat duvarının çökmesinin ardından bölge riskli alan ilan edildi.
Burada riskli binalar yıkılarak, yerine 745 bağımsız birim inşa edildi. Kura işlemleri tamamlanan konutların hak sahiplerine teslimleri devam ediyor.
Osmanpaşa Mahallesi Hizmet sitesinde ise 300 bağımsız birimin yapımına başlandı.
- BEYOĞLU: Beyoğlu ilçesi Sütlüce ve Örnektepe Mahallesi'nde 398 konutun kentsel dönüşüm süreci tamamlandı.
- OKMEYDANI: Beyoğlu Okmeydanı'nda 778 konut, 159 dükkânın yapımına başlandı.
- BEYKOZ: Tokatköy Mahallesi'nde 8.28 hektarlık uygulama alanında riskli yapılar yıkıldı. 823 bağımsız birimin inşaatı devam ediyor.
- GAZİOSMANPAŞA: Yıldıztabya Mahallesi'nde 278, Bağlarbaşı Mahallesinde 844, Sarıgöl Mahallesinde 809 olmak üzere 1.931 bağımsız birimin yapımı tamamlandı. Bağlarbaşı Mahallesi'nde 927 bağımsız birimin yapımı devam etmekte olup, Yenimahalle ve Sarıgöl Mahalleleri'nde 1.347 bağımsız birimin ihale süreci tamamlandı. Bu iki mahallenin diğer etaplarında ise 1.440 bağımsız birimin projelendirme süreci devam ediyor.
- KARTAL: Orhantepe Mahallesi'nde tahliye ve yıkım süreci tamamlanarak inşaatına başlanan 1.074 bağımsız birimden 203 bağımsız birim hak sahiplerine teslim edildi, 871 bağımsız birimin inşaatı devam ediyor. 338 bağımsız birimin projelendirme çalışmaları da devam ediyor.
- MALTEPE: Atışokulu Mahallesi'nde 253 birimin yıkımı tamamlandı. 446 bağımsız birimin inşaatına başlanacak.
- TUZLA: Cami Mahallesi'ndeki 1.20 hektarlık uygulama alanında yıkım süreci tamamlanmış olup 263 bağımsız birim üretilmesine ilişkin projelendirme çalışmaları yürütülüyor.
- PENDİK: Orta ve Dumlupınar Mahalleleri kentsel dönüşüm projesi kapsamında 142 bin metrekare alanda toplam 1.747 konut, 281 dükkanın yapımına başlanıyor. İki mahallede kentsel dönüşüm projesi 2. etabının çalışmaları başladı. 900 bin metrekarede yer alan 3.200 riskli yapı dönüştürülecek.
- ATAŞEHİR: Yukarı Dudullu Mahallesi'nde 27.49 hektarlık uygulama alanında riskli yapıların tahliye ve yıkımları gerçekleştirilerek 1.563 bağımsız birimin inşaatı devam ediyor.
- KÜÇÜKÇEKMECE: Halkalı'da 139 adet bağımsız birimin kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında hak sahipliği çalışmaları tamamlanmış olup projelendirme çalışmalarına başlandı.
- EYÜPSULTAN: İslambey Mahallesinde 653 bağımsız birimin üretilmesi planlanıyor.
- BAYRAMPAŞA: Sağmalcılar Mahallesinde 333 adet bağımsız birimin yer aldığı alanda hak sahipliliği tespit çalışmaları tamamlandı, projelendirme çalışmaları devam ediyor.
3.3 milyon konut dönüştü
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre bugüne kadar 3 milyon 300 bin konutun dönüşümünü sağladı, 6.6 milyon ev ve iş yeri denetimi tamamlandı. Sosyal konut, dönüşüm ve yapı denetim çalışmalarıyla nüfusun yüzde 65'ine denk gelen 55 milyon vatandaşın depreme dayanıklı konutlar da yaşaması sağlandı. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) eliyle 37 bin sosyal donatısıyla birlikte tam 1 milyon 180 bin sosyal konut inşa edilerek yapı stoku güçlendirildi.
479 bin 500 başvuru geldi
İstanbul'daki 1.5 milyon riskli yapının hızla kentsel dönüşüme girebilmesi için başlatılan 'Yarısı bizden' kampanyasına 479 bin 500 bağımsız bölüm içim başvuru yapıldı. Kampanyada başvuru süreci 29 Mayıs'a kadar devam edecek. TOKİ eliyle yapılacak evler, 2 yılda teslim edilecek. Proje kapsamında 200 bin konutluk yerinde dönüşüm, rezerv alanda ise 100 bin konut yapılacak. 200 bin konut dönüşümü için talep toplanacak. 200 binden fazla başvuru gelirse kura çekilecek.
5.625 lira taksitle
Yarısı bizden kampanyası kapsamında oturdukları evlerinin riskli yapı tespitini yaptıran vatandaşların, ister yerinde ister rezerv alanda dönüşüme giren evlerinin maliyetinin yarısını devlet karşılayacak. Örneğin, 100 metrekarelik 2+1 bir dairenin 1.5 milyon liralık maliyetinin 750 bin lirasını devlet hibe olarak verecek. 120 metrekare büyüklüğündeki üç oda bir salon ev için ise devletin karşılayacağı tutar, 1 milyon 800 bin liranın yarısına tekabül eden 900 bin liraya çıkacak. Vatandaşa kalan geri ödemede de çeşitli kolaylıklar sağlanacak. Örneğin, yüzde 10'u peşin kalanı 10 yıl vadeli olarak ÜFE, TÜFE memur maaş artış oranlarından düşük olanını aşmayacak düzeyde güncellenecek rakamlarla borcunu ödeyebilecek. Bu yöntemle yüzde 10'u peşin ödenen 750 bin liralık borçlanma için aylık taksit 5 bin 625 lira, 900 bin liralık borçlanma için aylık taksit 6 bin 750 lira düzeyinde gerçekleşecek. Başka bir seçenek de vatandaşın banka kredisiyle borçlanması şeklinde olacak. Kampanya kapsamında kamu bankalarında yüzde 0.79 faizle, 10 yıl vadeli kredi kullanma imkânı sağlanacak.
Seda Tabak / Sabah
